garip (Ziyaretçi)
| | ATABETÜ’L HAKÂYIK
Yüknekli Edip Ahmet’in yazdığı “Hakikatlerin Eşiği” anlamına gelen Atabetü’l-
Hakâyık ahlaki ve öğretici bir eserdir.
İnsanlara doğruyu gösteren, öğüt veren bu eserler sayesinde yeni yetişen insanlar
geçmişin deneyimlerinden yararlanıp yaşam karşısında daha da güçlenirler.
Bilgi, ilk yazılı kaynaklarımız olan Göktürk Yazıtları’nda Divan-› Lügat’it
Türk’te ve Kutadgu Bilig’de çok geniş yer tutar, büyük önem taşır.
Bilgi ve doğruluk çağlar boyu her toplumun vazgeçilmez erdemlerinden
olmuştur.
Atabet’ül Hakayık, Yüknekli Edip Ahmet tarafından XII. yüzyılda Çağatay
lehçesiyle yazılmış ve Emir Muhammed’e sunulmuştur. Elimizde Edip Ahmet
hakkında geniş bilgi yoktur. Şairle ilgili bilgileri eserinin nüshalarının sonuna
başkalarınca eklenen bazı bilgilerden öğreniyoruz. Bu bilgilere göre Edip Ahmet’in
XII. yüzyıl sonu ile XIII. yüzyılın başında yaşadığı sanılmaktadır. Edip Ahmet’in
Mahmut Yüknekileri adlı bir kişinin oğlu olduğu ve doğuştan görme özürlü olduğu
bilinmektedir. Arapça ve Farsça bilen yazarın şiirlerinin hikmet hâlinde dilden dile
dolaştığı ifade edilmektedir.
Atabetü’l Hakâyık, Allah’a, Peygambere, dört halifeye ve eserin sunulduğu beye
övgü ile başlar. Kitapta 102 dörtlük ve 40 beyit vardır. Dörtlükler bilgi, dil, cömertlik,
cimrilik, alçakgönüllülük, kibir, hırs, yumuşak huyluluk, zamanın bozukluğu,
konularını içerir. Beyitlerde kaside tarzı uyak düzeni, dörtlüklerde aaaba, ccdc, eefe
uyak düzeni kullanılmıştır.
484 mısradan oluşan eserde edep, ahlak, töre ve dinî konularda öğütler
verilmiştir. İslami Dönem Türk Edebiyatı’nın elde bulunan ikinci eseridir.
Atabetü’l Hakâyık, dil ve edebiyat araştırmaları için önemli bir kaynaktır.
kaynak meb
|
: 
