2007-2008 EĞİTİM ÖĞRĞTİM I. YARI YILI HINIS EML TÜRK EDEBİYATI DERSİ
10- SINIFI II. YAZILI YOKLAMASI

İLAHİ
Ben yürürüm ilden ile
Şeyh anarim dilden dile
Gurbette hâlim kim bile
Gel gör beni aşk neyledi

Beş karış bez durur donum
Yılan çıyan yiye etim
Yıl gece obrula sinim
Unutulup kalam bir gün
Yunus Emre

KOŞMA
Elâ gözlerini sevdiğim dilber
Kokuya benzittim güller içinde
İnceciktir belin hilaldir kaşın
Selviye benzettim dallar içinde

Karşımızdan gelen acep yâr m'ola
Benim gibi yaralanmış zâr m'ola
Benim sevdiğimden güzel var m'ola
Hakk'ın yarattığı kullar içinde

Karacaoğlan

S-1 İki şiirde hangi konular işlenmiş
S-2 “Tasavvuf Edebiyatının temelini atan, dini didaktik şiirleri olan,şiirlerini Türkçe söyleyen” sanatçımızın adını ve eserini yazınız.
S- 3 Aşağıdaki edebi türler hangi dönemlere aittir ?
* sagu *destan * ilahi
S-4 Mesnevi biçiminde yazılan ve ilk siyasetname özelliğini taşıyan İslâmî Dönem eserinin adını ve yazarını belirtiniz.
S-5 Divan-ı Lügati’t Türk’ün yazılış amacı nedir?
S-6 Divan-ı Lügati’t Türk ve Kutadgu Bilig hangi lehçe ile yazılmıştır?
S-7 Kutadgu Bilig’deki sembolik şahıslar kimlerdir ve bunlar neyi temsil eder?
S-8 I. Koşuk - II. Menevi- III.İlahi
Nazım birimleri aynı olan nazım biçimleri hangi seçenekte doğru verilmiştir ?
a) I.-II- III. b) II.-III. c) II- I.- d ) HİÇBİRİ e) HEPSİ
S-9 Aşağıdaki bilgileri doğru ve yanlış diye değerlendiriniz
Savlar, İslâmiyet‘ten önce öz deyişlere verilen isimdir. ( )
Sanatçılar incelenirken ait olduğu toplumun özellikleri dikkate alınır . ( )
Göktürk yazıtlarında Budizm’in ve Mani dininin etkisi vardır . ( )
Destanlarda milletlere ait özellikler yoktur. ( )
Uygur alfabesi Türklerin kullandığı ilk alfabedir. ( )

S-10 Göktürk Anıtlarının isimlerini yazınız.

I. Kutadgu Bilig II. Divan-ı Lügati’t Türk III.Atabet’ül Hakayık IV. Divan-ı Hikmet
S-11 A) Yukarıdakilerden I.,II, ve III. kelime anlamlarını yazınız.
B) Yukarıdakilerden I., III. Ve IV. Yazılış sebeplerini yazınız.
C) Yukarıdakilerin hangi ölçüyle yazıldıklarını yazınız.
D) Yukarıdaki eserlerin yazarlarının adlarını yazınız.
E) Yukarıdaki eserlerin kime sunulduklarını yazınız.
S-12 İlk İslami eserlerin isimlerini yazınız.

S-13 İslamiyetten Önceki Dönem sözlü ürünleri yazınız.

S-14 İslamiyetten Önceki Dönem yazılı ürünleri yazınız.

2007– 2008 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ……./12/2007
BAŞÖĞRETMEN ANADOLU LİSESİ
10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ 1. DÖNEM ORTAK SINAV SORULARI

ADI: SOYADI: NO: SINIFI: 10 …

GENÇLIK BÖYLEDIR ISTE

İçimi titreten bir sestir her gün.
Saat her çalisinda tekrar eder:
"Ne yaptin tarlani, nerede hasadin?
Elin bos mu gireceksin geceye?
Bir düsünsen yariyi buldu ömrün.
Gençlik böyledir iste, gelir gider;
Ve kırılr sonra kolun kanadın;
Kosarsın pencereden pencereye."
Ah o kadrini bilmediğim günler,
Koklamadan attığım gül demeti,
Suyunu sebil ettiğim o çeşme,
Eserken yelken açmadığım rüzgâr
Gel gör ki, sular batıya meyleder,
Ağaçta bülbülün sesi değişti,
Gölgeler yerleşiyor pencereme;
Çağınız başlıyor ey hâtıralar.
Cahit Sitki Taranci
1.Şair , şiirde geçen altı çizili kelimelerle ( hasat , çeşme ) neler anlatmak istemektedir?(10p)





2.Aşağıda verilen tasavvuf remizlerini açıklayınız.(10p)
aşk :
sufi:
fenafillah:
humhane (meyhane):
saki:

3. Dağlar ile taşlar ile Dörtlükten hareketle Yunus Emre’nin şiir anlayışını “zihniyet ,dil ve
Çağırayım mevlam seni anlatım,ses ve söyleyiş” yönleriyle açıklayıp “eserlerini” yazınız. (10p)
Seherlerde kuşlar ile
Çağırayım mevlam seni



4. Sekiz cennet yaptın sen Adem içün Tasavvuf edebiyatı nazım şekli olan bu türün adı nedir?
Adın büyük onun bağışla suçun Bu nazım şeklinin, söyleyiş ( üslup ) özelliklerini açıklayınız.(10p)
Adem’i cennetten çıkardın niçün
Buğday nene lazım harmancı mısın


5.“...Ben bu kitabı hikmet,seci,atalar sözü,şiir ,recez gibi şeylerle süsleyerek hece harfleri sırasınca tertip ettim.Türklerin her boyunun dilinden kendisinden kelimeler çıkan kökler aldım;çünkü uzun bir sözü kısaltmakta fayda var….“
Yukarıdaki bölümden hareketle metnin tamamını düşünerek Divan-ı Lügat’it Türk’ün dilimize katkısını açıklayınız.
a)
b)
c)


6) Kutadgu Bilig’in konusunu yazınız. Bu eserdeki alegorik unsurları ve karşıladıkları kavramları yazınız.(2+8p)






7. Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem
Yâ muhît olmış gözümden günbed-i devvâra su
Alp Er Tunga öldi mü
Issız ajun kaldı mu
Ödlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur
Yukarıdaki şiirleri aşağıdaki unsurlara göre karşılaştırınız. (2+2+2+2+2p)
Ait olduğu dönem: ……………………………………………………….. …………………………………………………………………………..
Nazım şekli: ……………………………………………………….. …………………………………………………………………………..
Nazım birimi : ……………………………………………………….. …………………………………………………………………………..
Ölçü : ……………………………………………………….. …………………………………………………………………………..
Tema: ……………………………………………………….. …………………………………………………………………………..

8. Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem
Yâ muhît olmış gözümden günbed-i devvâra su (Şu dönen gök kubbenin rengi su rengi midir; yoksa gözümden akan sular, göz yaşları mı şu dönen gök kubbeyi kaplamıştır, bilemem) (4+3+3p)
Beyitte kullanılan Tenasüp sanatı :
Hüsn-i Talil sanatı :
Tecahül – i Arif sanatı :
9. Geldi ana göğsüne, aldı emdi sütünü, Bu metin hangi metinden alıntı yapılmıştır ?
İstemedi bir daha içmek kendi sütünü Metindeki tipin genel özelliklerini yazınız.
Pişmemiş etler ister; aş, yemek ister oldu!
Etraftan şarap ister, eğlenmek ister oldu!
Ansızın dile geldi, söyler, konuşur oldu
Kırk gün geçtikten sonra yürür oynaşır oldu


10. Aşağıda noktalı yerlere uygun sözcükleri yazınız.
a) Kasideler ……………………..……………….. ve ……………….…………………………. şiirleridir.
b) Koşuk ………………….……………………..gibi konuları işlemesi bakımından halk edebiyatımızdaki koşmaya benzer.
c) Koşuk’un halk edebiyatındaki karşılığı ……………….……;divan edebiyatındaki karşılığı…………………………dır.
d) Oğuz Kağan Destanı tek kişinin maceralarının anlatılması bakımından Homeros’un …………………………………. destanına benzer.
NOT: Sınav kağıdının değerlendirmesinde kağıt düzeni ,yazım kurallarına - noktalama işaretlerine uygunluk % 10 etkili olacaktır.
BAŞARILAR DİLERİZ……
İ.ÖZKAN A. ÖZCAN B. CAMBAZ R. SEZGİN M.CEBESOY
T.Ed./Dil ve An. Öğ. T.Ed./Dil ve An. Öğ. T.Ed./Dil ve An. Öğ. T.Ed./Dil ve An. Öğ. T.Ed./Dil ve An. Öğ.

www.edebiyatogretmeni.net





Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem Yâ muhît olmış gözümden günbed-i devvâra su
Şu dönen gök kubbenin rengi su rengi midir; yoksa gözümden akan sular, göz yaşları mı şu dönen gök kubbeyi kaplamıştır, bilemem..
Tecahül-i Arif: Gökyüzünün mavi olduğunu bilmez gibi davranması
Hüsnü-i Talil: Göğe kendi gözyaşlarının renk verdiğini söylemesi
Mübalağa: Gözyaşlarının gökyüzünü kapladığını söylemesi
Tenasüp: ‘Göz, aşk, su, saç-; od, dutuş-’ kelimeleri arasında anlam ilgileri vardır.
Soru (istifham): Gökyüzü su renginde midir?
Tenasüp: Göz, ab, su kelimeleri arasında

Osman paşa eydür devletü Hünkar -Ateşi ve ihaneti gördük
İnşallah Sultanum Şirvan bizimdir ve yanan gözlerimizle durdurduk
Sen himmet eyle inayet Allahdan bu dünyanın üzerinde.
Mürüvvet Ali’nün meydan bizimdür
(KÖROĞLU) İstanbul 1918 teşrinilerinde,
İzmir 1919 Mayısında
Ve Manisa,Menemen,Aydın,
Mayıs ortalarından
Haziran ortalarına kadar Yani tütün kırma mevsimi
(N.HİKMET RAN)
S-1) Yukarıdaki iki şiiri tarihi olay, eser ve yaşanan siyasi olaylara bakış açısı bakımından değerlendiriniz.

s-2) Mesnevi türü hakkında kısa bilgi veriniz?
s-3) Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasındaki ölçütleri maddeler halinde yazınız?
S-4) Göç destanını:
a)olay örgüsünü c)Zaman
b)Kişiler d)Mekan (Bakımlarından değerlendiriniz?
S-5 Türk edebiyatının dönemleri adlı şemayı çiziniz?

[i][b][u][quote][code] ops: : :

bombasınızzD: