GÜN EKSİLMESİN PENCEREMDEN
Ne doğan güne hükmüm geçer, Ve gönül tanrısına der ki
Ne hâlden anlayan bulunur; -Pervam yok verdiğin elemden;
Ah aklımdan ölümüm geçer; Her mihnet kabulüm, yeter ki
Sonra bu kuş, bu bahçe, bu nur. Gün eksilmesin penceremden.
Cahit Sıtkı TARANCI
S O R U L A R
1. Yukarıdaki şiirin bütününde anlatılmak istenen düşünce nedir? (10 puan)
2.“Yeter ki gün eksilmesin penceremden.” Yazar burada ne anlatmak istiyor? (10 puan)
3. Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
Gökten ecdâd inerek öpse o pak alnı değer.
Sana dar gelmeyecek makberi kimler kazsın.
Gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın.
(Mehmet Akif Ersoy)
— Yukarıdaki dizelerde şair kimlere seslenmektedir? (10 puan)
4. Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazınız. (10 puan)
a) bazen:…………………………………………… c) konuk:……………………………………
b) vasıta:………………………………………….. d) mesele:………………………………….
5. Bahçeye gül fidanı diktim.
Dedemin köyde yüz tane koyunu var.
Hasan bana otobüsten el salladı.
Geçen yaz tatilinde denize gittik.
— Cümlelerindeki eş sesli (sesteş

sözcüklerin altını çizin. (10 puan)
6. Aşağıdaki kelimelerin karşıt (zıt) anlamlılarını karşılarına yazınız. (10 puan)
a) yaşlı:……………………………………………….. c) sevmek:……………………………………
b) ağlamak:………………………………………….. d) üzülmek:……………………………………
7. “İnce” sözcüğünü gerçek ve mecaz anlamlarına göre ayrı ayrı birer cümle içinde kullanınız. (10 puan)
Gerçek anlamda : ........................................................................................................................
Mecaz anlamda : .........................................................................................................................
8. “Ölen insan mıdır, ondan kalacak şey: eseri;
Bir eşek göçtü mü, ondan da nihayet semeri.”
— Dizelerinden anladıklarınızı açıklayan bir kompozisyon yazınız. (30 puan)
CEVAP ANAHTARI
1-Şair doğal olaylara söz geçirecek gücü kendinde bulamıyor. Aklına ölüm geliyor. Zamanı gelince her insanın öleceğini biliyor. Her gün geçtikçe ölüme biraz daha yaklaştığını biliyor; fakat ölüm gerçeği karşısında çaresiz.
2-Tanrıya sesleniyor, verdiğin dertten, dermanım yok, verdiğin her derde razıyım yeter ki günlerim bitmesin. Ölüme yaklaşmayayım. Bu şiirde şairde güçlü bir yaşama sevgisi var. Şiirin bütününde yoğun bir ölüm korkusu var.
3-Şehitlere seslenmektedir.
4-
a) bazen: kimi zaman-ara sıra-zaman zaman-arada bir
b) konuk: misafir
c) vasıta: araç
d) mesele: sorun
5- gül - yüz - el - yaz
6-
a) yaşlı: genç
c) sevmek: nefret etmek
b) ağlamak: gülmek
d) üzülmek: sevinmek
7- Gerçek anlam: İnce bir ip bulun hemen.
Mecaz anlam: Bu söze, gençlerden biri ince bir cevap verdi.